معرفی انواع فرش خشتی

امروزه، با پیشرفت صنعت فرش و دکوراسیون داخلی، فرش‌های متنوعی به بازار ارائه گردیده است. فرش طرح خشتی، یکی از محبوب‌ترین فرش‌ها می‌باشد. انواع فرش خشتی، دارای تنوع طرح و رنگ بی‌نظیری هستند که نظر مخاطبان را به خود جلب می‌کنند. فرش اعیان طرح خشتی، یک انتخاب مناسب برای تکمیل دکوراسیون منازل می‌باشد. قطعا افراد خوش سلیقه می‌توانند با انتخاب صحیح فرش، روح تازه‌ای به دکوراسیون خانه خود ببخشند. این موضوع باعث شده تا تولید انواع متفاوت فرش در کشورهای مختلف رونق بسیار زیادی پیدا کند.

وقتی صحبت از فرش می‌شود، اولین چیزی که به ذهن می‌رسد، فرش‌های دوره سلجوقی می‌باشد که توسط عشایر ایرانی، و از پشم گاو تهیه می‌شد. در این مقاله قصد داریم در مورد انواع فرش خشتی، اطلاعاتی ارائه دهیم.

فرش یا قالی، در خانه‌ها مساجد و … مورد استفاده قرار می‌گیرد و یا به منظور تزئین روی دیوارها آویخته می‌شود. صنعت فرش، نیاز به مهارت و تجربه بالایی دارد. در مرحله اول، نقوشی برای فرش طراحی می‌شود که شامل تمام عناصر اصلی و فرعی آن می‌باشد. تلفیق سنت و مدرنیته، همیشه برای انسان جذاب بوده است. امروزه، انواع فرش خشتی در بین مردم محبوبیت زیادی پیدا کرده است. به همین خاطر تصمیم گرفتیم تا در این مطلب به طور مفصل به معرفی فرش خشتی و مشخصات آن و اجزای تشکیل دهنده آن بپردازیم.

فرش خشتی چیست؟

در این بخش می‌خواهیم بدانیم فرش خشتی چیست و به چه دلیل به این نام شناخته شده است. به طور کلی، خشت به معنی آجر می‌باشد. همانطور که می‌دانید، دیوار‌ها در زمان های گذشته، از خشت ساخته می‌شدند. این خشت ها، به حالت مربع و مستطیل، قالبگیری می‌شدند. فرش طرح خشتی، به فرش هایی گفته می‌شود که طرح و نقوش آنها شبیه به خشت ها و آجرهای چیده شده می‌باشد.

انواع فرش خشتی بسیار زیاد است، که هر کدام دارای طرح و رنگ‌های متنوعی می‌باشند. در داخل هر یک از قاب‌ها و خانه‌های شطرنجی فرش خشتی، تصاویر و نقوش متفاوتی وجود دارد. در هر یک از خانه‌های آن، طرح‌هایی از قبیل: گل و بلبل، بته جقه، گلدان، درخت و بسیاری طرح‌های دیگر نقش بسته است.

به طور کلی، قاب‌های انواع فرش خشتی، شامل قاب اسلیمی، قاب بختیاری، قاب تصویری، قاب قرآنی و …. می باشند.

فرش پازیریک، قدیمی ترین فرش شناخته شده در تاریخ

 فرش پازیریک، قدیمی ترین فرش جهان، توسط باستان شناس، رودنکو، در منطقه پازیریک در کوه‌های آلتای کشف شد. فرش پازیریک،از یخچال‌های طبیعی در پنجمین کورگان، (که یکی از هشت کورگان است) کشف شد. فرش پازیریک با غنای نقوش، ظرافت باور نکردنی و ویژگی‌های بافت، در سراسر جهان جلب توجه کرد، اولین بار در سال ۱۹۵۳، عکسی از این فرش منتشر شد و علاقه افراد زیادی را به خود برانگیخت. این فرش، حاشیه بزرگی از شکل اسب سوار، حاشیه پیکره گوزن ها، یک حاشیه باریک داخلی و خارجی گریفین ها، ۲۴ خانه مربع شکل، از گل‌های متقاطع روی زمین و الگوی شطرنجی با رنگ سفید را نشان می دهد. رنگهای زرد و آبی در زمینه قرمز قرار دارند که گرد هم آمدن این رنگهای مکمل، بسیار زیبا و چشم نواز می‌باشد.

اگر به “فرش پازیریک” دقت کنید، متوجه خواهید شد که طرح این فرش، شباهت زیادی به فرش طرح خشتی دارد. لذا فرش های خشتی جزو قدیمی‌ترین نقوش فرشهای موجود در جهان می‌باشند.

مشخصات انواع فرش خشتی

افرادی که با فرش و مشخصات آن آشنایی چندانی ندارند، معمولا با سوالاتی مواجه می‌شوند. که در اینجا به بررسی برخی از این سوالات می‌پردازیم.

در هنگام خرید انواع فرش خشتی و سایر فرش‌ها، باید یک سری نکات را در نظر داشت که شامل موارد زیر می‌باشد:

• طرح فرش

همانطور که میدانیم، عوامل بصری، اولین و مهمترین تاثیر را در انتخابهای ما دارند. لذا طرح فرش، یکی از اساسی ترین فاکتور‌ها در انتخاب فرش می‌باشد. فرش خشتی، از لحاظ تنوع در رنگ و طرح، طیف گسترده ای از گزینه‌های انتخابی را پیش روی ما قرار می‌دهد. در انواع فرش خشتی، معمولا زمینه فرش به رنگ تیره بوده، و طرح‌ها و نقوش آن به رنگ‌های شاد و متنوع طراحی می‌شوند؛ تا زیبایی آنها بر روی زمینه‌های تیره فرش خشتی، دوچندان شود. انواع فرش خشتی، با انواع سبک‌های دکوراسیون منزل، هارمونی زیبایی برقرار می‌کنند. به طور مثال: فرش اعیان طرح خشتی برای خانه هایی با سبک کلاسیک؛ فرش خشتی قرمز برای خانه های با سبک سنتی و فرش خشتی کرم برای خانه هایی با سبک مدرن بسیار مناسب است.

برای انتخاب رنگ انواع فرش خشتی، سبک کلی فضای داخلی را ارزیابی کنید. فرش، نه‌تنها عملکردی کاربردی دارد، بلکه موجب زیبایی طراحی داخلی منزل می‌شود. بنابراین، بسیار مهم است که با فرشی مناسب، فضای داخلی خانه را تکمیل کنید تا با سبک کلی بخش‌های مختلف خانه، مغایرت نداشته باشد. به عنوان مثال، اگر آپارتمان شما به سبک مینیمال طراحی شده باشد، فرش‌هایی با رنگ‌های بیش از حد روشن و الگوهای پیچیده برای آن مناسب نخواهد بود.

همچنین، فرش‌هایی با رنگ‌بندی شاد، می‌توانند فضای خانه را از حالت یکنواخت خود خارج کنند.

• ارتفاع نخ فرش

ارتفاع نخ، که به آن خاب فرش نیز می‌گویند، بسته به انواع فرش خشتی متفاوت است. خریداران می‌توانند بنا به سلیقه خود و متناسب با محل قرارگیری آن، فرش خشتی با خاب بلند یا کوتاه خریداری نمایند.

• تراکم فرش

به تعداد گره‌های موجود در هر متر مربع، تراکم یا شانه فرش می‌گویند. تراکم فرش به دو نوع عرضی (شانه) و طولی (تراکم) تقسیم می‌شود. به تراکم عرضی فرش، شانه می‌گویند. انواع فرش خشتی از نظر تراکم عبارتند از: فرش ۷۰۰ شانه، فرش ۱۰۰۰ شانه، فرش ۱۲۰۰ شانه، فرش ۱۵۰۰ شانه و ….

تعداد شانه، یکی از ملاک‌های قیمت گذاری فرش می‌باشد. به این ترتیب که تعداد شانه و قیمت فرش، ارتباط مستقیمی با هم دارند. فرش‌های ۷۰۰ شانه، معمولا ضخامت بیشتری دارند. قیمت فرش خشتی ۷۰۰ شانه، معمولا مقرون به صرفه‌تر از قیمت فرش خشتی ۱۲۰۰ شانه است.

• چگالی فرش

تراکم فرش: تراکم مانند ساقه می‌باشد و تعداد گره‌ها در متر مربع، نشان دهنده تراکم فرش است، به عنوان مثال، فرشی با تراکم ۲۵۵۰، طولی معادل با ۲۵۵۰ گره دارد.

انواع تراکم فرش: تراکم ۲۵۵۰، تراکم ۳۰۰۰، تراکم ۳۶۰۰، تراکم ۴۵۰۰٫

• تعداد گره های فرش

تعداد گره‌ها در هر متر مربع: اگر تعداد گره‌‌های تراکم فرش، برابر با ۲۷۰۰ باشد و تعداد شانه برابر با ۷۰۰ باشد، تعداد گره‌‌ها در متر مربع برابر است با: ۱۸۹۰۰۰۰ = ۲۷۰۰ * ۷۰۰

• بهترین ضخامت و تراکم فرش

بر اساس توضیحاتی که قبلا ارائه شد، هرچه شانه فرش بیشتر باشد، فرش ماشینی متراکم تر می‌شود و شباهت زیادی به فرش دستباف خواهد داشت. هرچه فرش متراکم‌تر باشد، سفت‌تر و سنگین‌تر می‌شود و طبیعتا، طول عمر بیشتری نسبت به سایر فرش‌ها خواهد داشت.

• میزان پرزدهی فرش

انواع فرش خشتی جدید، بدون حساسیت و پرز می‌باشد تا هیچگونه آلرژی و حساسیتی در افراد مبتلا به بیماری آسم ایجاد نگردد.

• جنس نخ فرش

نخ به کار رفته در فرش خشتی از الیاف مختلفی تهیه می‌شود که عبارتند از پلی استر، ابریشم مصنوعی، اکریلیک و …. که هر کدام از این نخ‌ها ممکن است دارای مزایا و معایبی باشند. انتخاب نخ مناسب تاثیر بسیار زیادی بر روی کیفیت نهایی فرش دارد.

فرش‌های دستباف به دلیل برخورداری از تراکم بالا، گران‌تر از سایر فرش‌ها هستند. امروزه، فرش خشتی برجسته کاشان، به دلیل مقاومت بیشتر نسبت به سایر فرش‌ها، سال‌هاست فروش قابل توجهی دارد و تعداد زیادی از آنها سالانه به فروش می‌رسد و به سایر کشورها نیز صادر می‌شود.

اجزای اصلی فرش خشتی

در حالت کلی تمامی فرش‌ها و قالی‌ها از یک ساختار کلی برخوردار هستند که عبارتند از:

1. زمینه فرش
2. حاشیه فرش
3. لچک
4. کلاله
5. کتیبه
6. ترنج

برخی از انواع فرش خشتی، دارای ترنج می‌باشند. فرش خشتی ترنج‌ دار، از محبوبیت بسیاری برخوردار است.

ترنج، به بخش مرکزی فرش گفته می‌شود که شامل طرحی دایره‌ وار می‌باشد و مرکزیت فرش را در بر می‌گیرد.

فرش خشتی مشهد، معمولا ۷۰۰ شانه بوده و دارای تراکم ۲۵۵۰ می‌باشد. انواع فرش خشتی مشهد، دارای رنگ‌بندی‌های زیبا با هشت الی ده رنگ می‌باشند. فرش خشتی مشهد، دارای طرح زنبق بوده که الهام گرفته از زنبق‌های مناطق مختلف بیرجند است. انواع فرش خشتی مشهد شباهت زیادی به هم دارند، اما در جزئیات بسیار متفاوت هستند.

فرش طرح خشتی کژال دارای طرح و نقش زیبا از جمله گل و بوته و بسیاری از طرح‌های متنوع است. فرش خشتی طرح کژال، حاشیه‌ای ظریف دارد که به خانه‌های مشبک تقسیم می‌شود و در مرکز خود، دارای ترنج است که به زیبایی فرش طرح کژال می‌افزاید.

نکات مهم برای شستشوی فرش خشتی

شستشوی انواع فرش‌ خشتی، یکی از موارد مهمی است که باید برای افزایش طول عمر فرش، به آن توجه کرد. فراموش نکنید که قبل از شستشوی فرش خشتی، ابتدا آن را گردگیری کنید تا گرد و غبار آن از بین برود، اگر این کار را نکنید، گرد و غبار وارد فرش شده و در داخل فرش باقی می‌ماند و از تمیز شدن کامل فرش جلوگیری می‌کند و ممکن است تبدیل به گل و لجن شود. گل و لجن در نهایت، باعث پوسیدگی فرش می‌شود. قبل از شروع شستشوی فرش ماشینی، ترجیحا یک ساعت منتظر بمانید تا فرش خیس شود و شستشوی آن آسان گردد.

ایران راگ یکی از بزرگ‌ترین عرضه‌کننده‌های فرش‌های ماشینی و دستباف ایرانی در انواع سبک‌ها مثل فرش خشتی می‌باشد. کیفیت بی‌نظیر، در کنار تنوع محصولات، تجربه‌ای دلنشین از خریدی امن را برای شما به ارمغان می‌آورد.